نفقه چیست؟

 نفقه در اصطلاح حقوقی عبارت از چیزهایی است که شخص برای زندگانی احتیاج به آن دارد از قبیل خوراک، پوشاک، مسکن و اثاث منزل در اصطلاح حقوقی کسی که باید نفقه را پرداخت کند منفق و کسی که نفقه به او داده می­شود را منفق­ علیه گویند. در ادامه به تعریف نفقه زن و نفقه فرزند میپردازیم.

نفقه زن (زوجه) :

نفقه زن دائم مقدم بر نفقه فرزندان است، مثلاً هرگاه کسی زن دائم (عقد دائم) و پدر و مادری دارد که مستحق نفقه می ­باشند در این صورت باید همسر دائمی خود را ابتدا نفقه ­اش را پرداخت نماید و سپس اگر توانایی داشت به پدر و مادرش پرداخت نماید.

میزان و مبلغ نفقه زن (زوجه) :

قانون مقدار نفقه اقارب (نزدیکان) را تعیین ننموده است زیرا سبب لزوم پرداخت نفقه برای جلوگیری از رفع گرسنگی و حفظ و بقای حیات است، لذا مقداری که شخص بتواند با آن ادامه حیات بدهد کافی است اما در رویه قضایی به این صورت نمی ­باشد.

نحوه محاسبه نفقه زن :

چنانچه زن نسبت به مطالبه نفقه اقدام نماید مراجع قضایی برای تعیین نفقه این امر را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می ­دهند تا نفقه زوجه را با در نظر گرفتن شئونات و تحصیلات و خانواده پدری وی تعیین نماید و با توجه به نظر کارشناس حکم مقتضی صادر می ­شود.

تفاوت نفقه زن با نفقه فرزند :

مورد بسیار مهم در نفقه زن این است که زوجه می ­تواند نفقه گذشته خود را از مرد (زوج) مطالبه کند یعنی اگر شخص 3 سال است که نفقه همسر خود را پرداخت نکرده، زن می ­تواند نفقه گذشته خود را مطالبه کند در صورتی که این کار در مورد نفقه فرزندان قابل اجرا نیست.

طریقه دریافت نفقه زن :

زن (زوجه) از 2 طریق حقوقی و کیفری می ­تواند نفقه خود را مطالبه نماید:

1) از طریق اقامه دعوی حقوقی در مراجع قضایی: زوجه می ­تواند با تنظیم دادخواست با موضوعیت مطالبه نفقه با ذکر تاریخ (از چه تاریخی زوج نفقه پرداخت نکرده) و با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا شورای حل اختلاف (شورای حل اختلاف در صورتیکه مقدار نفقه زیر بیست میلیون تومان باشد) و اقدام به ثبت دادخواست نفقه می ­نماید و پس از ثبت دادخواست و شکایت نفقه، جلسه ­ای با حضور طرفین تشکیل شده و موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می ­شود. بعد از ارائه نظر کارشناس مرجع قضایی طبق نظر کارشناس رأی به محکومیت زوج مبنی بر پرداخت نفقه می ­دهد.

• 2) طرح دعوی کیفری نفقه: ترک انفاق (ندادن نفقه) به افراد واجب ­النفقه ( زوجه، فرزندان و…) به موجب قانون مجازات جرم است و برای آن جرم انگاری شده است و دارای مجازات حبس می ­باشد و زوجه می تواند با مراجعه به دادسرای محل زندگی مشترک مراجعه نماید و ابتداً شکواییه ای مبنی بر ترک انفاق تنظیم و پس از ابطال تمبر (هزینه تمبر 10 الی 30 هزار تومان است با منضمات) به دایره ارجاع دادسرا و پس از انجام تحقیقات در کلانتری حکم به مجازات زوج داده می شود.

مجازات ندادن نفقه ( ترک انفاق ):

طبق قوانین جاری در صورتیکه زوج از پرداخت نفقه افراد واجب النفقه امتناع نماید، قاضی می تواند بموجب ماده 53 قانون حمایت خانواده حبس درجه 6 که از شش ماه تا دوسال است (جزای نقدی یا شلاق) مرد (زوج) را محکوم نماید.

نفقه در زمان عقد:

اصولا با انعقاد علقه زوجیت، مرد متعهد به پرداخت نفقه می گردد که البته شرط استحقاق زن تمکین می باشد.

نفقه بعد از طلاق:

اگر طلاق از نوع طلاق رجعی باشد، یعنی طرفین حق رجوع به یکدیگر را داشته باشند، در طول دوران عده که بسته به نوع طلاق بین 2 تا 3 طهر (دوران قاعدگی) می باشد، مرد مکلف به پرداخت نفقه زن است. اما در سایر انواع طلاق که از نوع غیر رجعی است، مرد تکلیفی به پرداخت نفقه پس از طلاق ندارد.

هزینه دادرسی دعوی نفقه:

هزینه دادرسی در دعوی حقوقی 5/3 درصد بهای خواسته است و اگر با جلب نظر کارشناس باشد حدوداً 150 الی 200 هزار تومان هزینه دارد.

هزینه دادرسی در دعوی کیفری فقط 10 الی 30 هزار تومان می­باشد.

هزینه کارشناسی در دعوی نفقه حقوقی:

هزینه کارشناسی در طرح دعوی نفقه حقوقی معادل 150 الی 200 هزار تومان می باشد که این مبلغ باید توسط زن (زوجه) پرداخت شود که پس از محکومیت زوج قابل دریافت از مرد می باشد.

مدارک لازم برای طرح دعوی نفقه زن:

• 1) کارت ملی + شناسنامه
• 2) عقد نامه
• 3) در طرح دعوی کیفری دو شاهد نیاز است.

در صورتیکه نیاز به مشاوره دارید میتوانید به صورت رایگان مورد حقوقی خود را از طریق تلفن با همکاران ما مطرح کنید و یا در صورت تمایل به مشاوره حضوری با مراجعه به سایت در قسمت قرار مشاوره ، زمان مشاوره خود را ثبت کنید تا همکاران ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند و قرار مشاوره شما را قطعی کنند.

منبع: وب سایت ره جویان عدالت